Bé dị ứng đạm sữa bò mẹ nên ăn gì và kiêng gì?

Trên thực tế, hiện tượng dị ứng đạm sữa bò không hề hiếm gấp, khiến bố mẹ vô cùng lo lắng. Hãy cùng VANHOADOISONG tìm hiểu bé dị ứng đạm sữa bò mẹ nên ăn gì và kiêng gì qua bài viết dưới đây nhé!

Dị ứng đạm sữa bò là gì?

Dị ứng đạm sữa bò hay Cow’s Milk protein allergy – CMPA là tình trạng quá mẫn cảm với protein sữa bò bẩm sinh của bé.

Trẻ mắc CMPA uống sữa bò thì cơ thể sẽ ngay lập tức nhận định protein như kháng nguyên lạ, kích hoạt tính năng miễn dịch của tế bào tấn công các protein đó. Từ đó, phát sinh dị ứng với nhiều biểu hiện rõ ràng trên các cơ quan khác nhau như tiêu hoá, hô hấp, da,…

Các loại thực phẩm có chứa đạm sữa bò

Bé bị dị ứng đạm sữa bò không nên ăn các thực phẩm có thành phần từ sữa bò như:

• Sữa: bao gồm sữa nguyên kem, sữa ít béo, sữa tách béo, sữa đặc không đường, sữa đặc có đường, bột sữa, buttermilk, sữa dê.
• Phô mai: bao gồm cả phô mai làm từ gạo và đậu nành, vì có thể có chứa đạm casein, một chế phẩm từ sữa
• Bơ sữa: thực vật, các sản phẩm thay thế bơ, các loại kem phết lên bánh, kem phết lên thức ăn có chứa đạm whey, một loại đạm sữa.
• Kem: bao gồm cả kem chua (sour cream), hỗn hợp sữa nguyên kem và kem tươi, kem sữa chua, kem lạnh.
• Các món tráng miệng: Bánh bông lan, bánh quy, bánh nướng, bánh muffins, bánh custard, các loại pudding, nước sốt kem, bánh trứng, nước giải khát xay với sữa, cocktail trứng, kẹo có bột sữa…
• Thịt: Thực phẩm thịt chế biến sẵn có đạm casein, xúc xích, thịt nguội, súp kem, súp có đạm từ sữa, cá ngừ đóng hộp chứa đạm casein, pizza
• Một số loại rau: Rau đông lạnh có nước sốt, bơ, món xay nhuyễn có kem, khoai tây nghiền kiểu Pháp, một số loại khoai tây chiên có bột sữa…

Các biểu hiện của bé khi dị ứng với đạm sữa bò

Cơ quan	Triệu chứng
Da	Viêm da cơ địa Sưng môi và mi mắt (phù mạch) Nổi mề đay
Tiêu hóa	Thường xuyên trào ngược và nôn trớ Tiêu chảy / táo bón Máu trong phân
Hô hấp	Sổ mũi, ho kéo dài, khò khè
Toàn thân	Mệt mỏi kéo dài hay đau quặn (>3 giờ mỗi ngày/ kích thích) ít nhất 3 ngày trong 1 tuần kéo dài trên 3 tuần
Biểu hiện chung	Bỏ ăn, chậm tăng trưởng, thiếu máu thiếu sắt, bức rức, khó ngủ, khó thở. Các triệu chứng nguy kịch, sốc phản vệ

Nguyên nhân bé dị ứng với đạm sữa bò

Dị ứng với đạm sữa bò là tình trạng xảy ra phổ biến ở trẻ nhỏ hiện nay, chiếm khoảng 2-7,5%. Dị ứng thường xảy ra từ vài phút đến vài giờ sau khi trẻ uống sữa. Tuy nhiên, hiện tượng này sẽ chấm dứt khi trẻ được từ 1-4 tuổi.

Nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng này ở trẻ vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu khoa học gần đây cho thấy, dị ứng đạm có tính di truyền. Nếu ông bà hoặc bố mẹ có tiền sử dị ứng với thực phẩm chứa sữa thì khả năng thế hệ con cái bị dị ứng đạm sữa bò là rất cao.

Hoặc có thể do cơ chế miễn dịch của bé nhạy cảm, nhận diện các thành phần đạm sữa là có hại, nên cơ thể trẻ sẽ tự động sản xuất ra kháng thể miễn dịch IgE để trung hòa những protein này, từ đó dẫn đến các biểu hiện dị ứng với đạm sữa bò.

Chế độ ăn uống của bé khi dị ứng đạm sữa bò

Mẹ cần có một chế độ ăn uống phù hợp dành cho bé khi dị ứng đạm sữa bò để bé phát triển khỏe mạnh, tùy vào độ tuổi của bé để điều chỉnh chế độ khác nhau.

Dưới 6 tháng tuổi

• Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ đến sáu tháng tuổi và tiếp tục cho con bú cùng với các thực phẩm bổ sung thích hợp cho đến hai tuổi hoặc sau đó nữa.
• Đối với bé bú mẹ, bà mẹ sẽ được bác sĩ tư vấn chế độ ăn loại bỏ đạm sữa bò (sữa đặc, sữa tươi, phô mai…) có hoặc không kèm theo loại bỏ trứng và đậu nành. Mẹ cần bổ sung calci và vitamin D khi thực hiện chế độ ăn này.
• Đối với trẻ không may mắn có sữa mẹ, thì lựa chọn là các sản phẩm công thức đạm sữa bò thủy phân hoặc sữa công thức amino acid.
• Tìm các loại sữa bao bì có ghi “Hypoallergenic formula” (công thức giảm dị ứng), “Extensively hydrolyzed formula” (công thức thủy phân tích cực/thủy phân toàn phần/thủy phân hoàn toàn), “Amino acid-based formula” (công thức acid amin).

Lưu ý:

• Sữa không được khuyến cáo cho trẻ khi chẩn đoán dị ứng với đạm sữa bò là “Sữa thủy phân một phần trên bao bì sẽ có dòng chữ “Partially hydrolyzed” (thủy phân một phần) hoặc “hydrolyzed” (được thủy phân)
• Trẻ có thể dị ứng chéo với đạm sữa của các động vật khác như dê, cừu… hoặc dị ứng đạm đậu nành.

Trên 6 tháng tuổi

• Lựa chọn thức ăn bổ sung cho bé theo nguyên tắc “dị ứng món gì thì phải tránh món đó”.
• Khi chọn thực phẩm cho trẻ, đọc nhãn thực phẩm quan tâm đến “Ingredients” bằng cách đọc nhãn thực phẩm.
• Khi chế biến thức ăn cho trẻ không được thêm các sản phẩm chứa sữa bò vào.
• Cần thận trọng khi cho trẻ ăn thịt bò, dị ứng đạm sữa bò cũng có thể dị ứng đạm sữa các động vật khác như cừu, dê hoặc dị ứng đạm đậu nành.

Bé dị ứng đạm sữa bò mẹ nên ăn gì?

Đối với phụ nữ đang cho con bú việc xây dựng thực đơn loại bỏ sữa và các chế phẩm từ sữa hoàn toàn khỏi có thể gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin, khoáng chất, canxi cần thiết cho sự phát triển về răng, xương. Bé bú sữa mẹ cũng gặp vấn đề tương tự.

Bác sĩ và các chuyên gia dinh dưỡng khuyên các mẹ đang cho con bú phải bổ sung khoảng 1.000 – 1.300 mg canxi/ngày. Đồng thời, để cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn hãy bổ sung thêm 10mcg vitamin D. Một số thực phẩm mẹ nên dùng cụ thể như dưới đây:

• Thực phẩm giàu canxi như cá hồi, sò điệp, hàu, rau xanh, bông cải xanh, sữa hạnh nhân, sữa gạo,…
• Thịt hoặc cá tươi không qua chế biến
• Mì gạo, ngũ cốc, gạo,…

Bé bị dị ứng đạm sữa bò mẹ nên kiêng gì?

Kiêng sữa bò và thực phẩm nào chế biến từ sữa bò

• Tất cả các loại phomat, phô mai
• Sữa nguyên chất béo hoặc tách béo một phần, sữa không béo, sữa tách kem
• Sữa đặc hay sữa cô đặc
• Đồ uống làm từ sữa
• Bơ, bơ thực vật, sữa bột
• Sữa chua, kem

Kiêng sữa động vật và thực phẩm từ sữa động vật (cừu, dê..)

Thành phần sữa động vật và thực phẩm từ sữa động vật (cừu, dê..) có thành phần tương tự như sữa bò. Nếu trẻ có tiền sử dị ứng có thể mắc dị ứng chéo. Do đó, mẹ phải kiêng một số loại thực phẩm như dưới đây:

• Đậu nành và các chế phẩm khác từ đậu nành
• Tất cả loại sữa động vật khác như sữa cừu, sữa dê,…

Kiêng các loại đậu

Các loại đậu bao gồm đậu phộng (lạc), đậu đen hay đậu xanh giàu protein được biết đến như thực phẩm dễ gây dị ứng. Do đó, phụ nữ đang cho con bú cần tránh các loại thực phẩm này.

Khi trẻ lên 6 tuổi, mẹ hãy xây dựng thực đơn ăn dặm kết hợp sữa mẹ, tuy nhiên cần tránh các loại thực phẩm chứa protein sữa bò. Đặc biệt, phụ huynh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng để bổ sung bữa ăn phù hợp.

Lưu ý: Khi trẻ được chẩn đoán dị ứng với các thành phần của sữa bò, mẹ nên thử bằng cách cho bé dùng một lượng nhỏ. Tuỳ theo triệu chứng và tình trạng cơ thể mà mẹ xem xét có nên cho con ăn loại thực phẩm nào hay không?

• Nếu trẻ có biểu hiện dị ứng: Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm kể trên trong giai đoạn cho con bú.
• Nếu trẻ không có biểu hiện dị ứng: Mẹ hãy tăng lượng thực phẩm lên, nếu trẻ vẫn hấp thụ tốt và không có triệu chứng chứng tỏ con không bị dị ứng.

Lưu ý khi chọn sữa cho trẻ dị ứng đạm sữa bò

Một số lưu ý mà mẹ cần biết khi lựa chọn sữa cho bé bị dị ứng đạm từ sữa bò, cụ thể như sau:

• Để đảm bảo an toàn cho trẻ mắc bệnh dị ứng đạm sữa bò, mẹ nên ưu tiên chọn sữa acid amin hoặc sữa chứa protein đã hoàn toàn bị thuỷ phân.
• Chọn mua sữa chứa các thành phần đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin, khoáng chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Trong đó, canxi, chất đường bột, chất béo (tối thiểu 90mg/100kcal), natri (từ 20 – 85mg/100kcal), kali (80mg/100kcal),…
• Trẻ mắc bệnh dị ứng đạm sữa bò thường gặp tình trạng tiêu chảy, táo bón, phân nhầy ra máu do niêm mạc ruột bị tổn thương. Để hỗ trợ tiêu hoá, phụ huynh nên lựa chọn các loại sữa có bổ sung lợi khuẩn.
• Thông thường, khi trẻ được 3 tuổi tình trạng dị ứng đạm sữa bò bẩm sinh sẽ được loại bỏ hoàn toàn. Đặc biệt, mẹ cần lựa chọn sản phẩm phù hợp với độ tuổi của bé.
• So với các loại sữa công thức thông thường, sữa cho trẻ dị ứng đạm sữa bò thường có mức giá cao hơn. Bố mẹ tuỳ theo điều kiện kinh tế gia đình để chọn sản phẩm phù hợp nhất.
• Không có bất kỳ thương hiệu nào là tốt nhất cho trẻ mắc bệnh dị ứng đạm sữa bò. Phụ huynh nên tham khảo và lựa chọn một số thương hiệu danh tiếng như Mead Johnson, Abbott, Nutren Junior Nestlé, Meiji,… vừa an toàn cho trẻ vừa đảm bảo chất lượng.

Một số lưu ý cần nhớ đối với bé dị ứng đạm sữa bò

• Nếu trẻ có tình trạng chậm tăng cân hay suy dinh dưỡng mẹ cần đưa trẻ đi khám và nghe tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng.
• Đối với trẻ gặp khó khăn trong việc sử dụng sữa thay thế vì nhiều lý do (mùi vị sữa, giá tiền, nơi mua) mẹ nên khuyến khích trẻ ăn dặm, bổ sung calci, vitamin D từ thực phẩm hoặc thuốc bổ.
• Bé cần phải được chẩn đoán chính xác là dị ứng đạm sữa bò hay không. Gia đình không được tự ý nghĩ rằng con mình dị ứng đạm sữa bò.

Xem thêm:

• Bỏ túi cách sử dụng bình ủ sữa cho bé để giữ nhiệt tốt
• Cách sử dụng cháo tươi cho bé ngon miệng
• Cách sử dụng dầu oliu cho bé ăn dặm nhiều dưỡng chất nhất

Qua những thông tin trên, VANHOADOISONG đã trả lời câu hỏi bé dị ứng đạm sữa bò mẹ nên ăn gì và kiêng gì. Trong trường hợp cần thiết thì phụ huynh hãy hỏi ý kiến của bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng. Nếu thấy bài viết hữu ích hãy chia sẻ đến mọi người nhé!