Trước khi bước chân vào tiểu học, bố mẹ cần hướng dẫn cho bé đánh vần những cụm từ đơn giản. Bởi vì, đây là nền tảng kiến thức quyết định khả năng giao tiếp và kỹ năng viết sau này của bé. Cùng vanhoadoisong xem ngay cách dạy bé đánh vần hiệu quả thông qua bài viết sau.
Hướng dẫn cách dạy bé đánh vần hiệu quả
Dạy bé cách gọi tên chữ cái và âm đọc chữ cái trước
Chắc hẳn có rất nhiều thắc mắc xoay quanh cách đọc của các chữ cái như: “b”, “c”, “d”,… Đôi lúc phát âm là “bờ”, “cờ”, “dờ”,… Đôi lúc lại là “bê”, “cê”, “dê”… Vậy đâu là cách phát âm đúng ngữ pháp?
Thực tế, khi nói “bờ”, “cờ”, “dờ”,… là đang nói đến cách phát âm của chúng. Còn “bê”, “cê”, “dê”… là đang đọc tên gọi của từng chữ cái đó.
Việc phân biệt giữa âm đọc và tên gọi của chữ cái giúp trẻ không bị nhầm lẫn hoặc mất phương hướng trong quá trình học tập. Sau khi trẻ đã biết phân biệt, bố mẹ có thể dạy trẻ đánh vần và tiếp đến là làm quen với mặt chữ.
Cho bé làm quen với các mặt chữ cái
Tiếng Việt có tất cả 29 chữ cái. Vì vậy, bố mẹ nên tìm hiểu một số phương pháp dạy cách đánh vần cho bé hiệu quả.
Một trong những hình thức giảng dạy phổ biến chính là phương pháp Glenn Doman (học từ vựng thông qua tấm thẻ). Bằng việc áp dụng cách giáo dục này, trẻ có thể đánh vần chữ cái và nhanh chóng biết đọc. Bố mẹ nên ghé nhà sách để tìm mua hoặc tự làm và trang trí bằng những hình ảnh đáng yêu.
Bên cạnh đó, các chữ cái có nam châm, gắn trên tủ lạnh hoặc bảng chữ cái là lựa chọn hợp lý. Như vậy, việc học tập sẽ ra một cách chủ động và tự nhiên hơn.
Dạy bé về dấu câu trong tiếng Việt
Sau khi nhận biết được mặt chữ, bé cần làm quen với dấu câu trong tiếng Việt, bao gồm 5 dấu câu:
- Dấu sắc dùng với âm đọc lên giọng mạnh mẽ. Ký hiệu: ( ´ ).
- Dấu huyền dùng với âm đọc xuống giọng nhẹ nhàng. Ký hiệu: ( ` ).
- Dấu hỏi dùng với âm đọc xuống giọng rồi lên giọng. Ký hiệu: ( ˀ ).
- Dấu ngã dùng với âm đọc lên giọng rồi xuống giọng. Ký hiệu: ( ~ ).
- Dấu nặng dùng vào âm đọc nhấn giọng xuống. Ký hiệu: ( . ).
Khi bé có thể đọc dấu câu, bố mẹ đã hoàn tất nửa “chặng đường” dạy bé đánh vần. Ở bước cuối cùng, bé sẽ học cách ghép chữ.
Cách dạy bé đánh vần
Đầu tiên, bố mẹ cần dạy bé quy tắc về thứ tự đánh vần như sau:
- Mỗi tiếng thường bao gồm 3 bộ phận chính: âm đầu, vần, thanh. Hãy dạy bé đánh vần phần “vần” trước. Sau đó, ghép và đọc phần “âm đầu” và “vần”. Cuối cùng, ghép với “thanh”.
- Ví dụ đối với chữ “bánh”: bé cần đánh vần “a” + “nh” = “anh”. Tiếp theo, ghép chữ “b” + “anh” = “bánh”. Sau đó, nối chữ “banh” cùng với dấu ( ´ ), ta được từ “bánh”.
Ba mẹ nên lưu ý chọn các từ không phức tạp nhưng gần gũi với bé như: “ba”, “mẹ”, cái “bàn”, cái “ghế”, con “chó”, con “mèo”,… Những từ này sẽ giúp bé tưởng tượng và học thuộc dễ dàng hơn. Thông qua nhiều lần luyện tập, trẻ có thể tự đánh vần một mình.
Đối với từ khó hoặc từ quá dài, bố mẹ hãy kiên nhẫn dạy bảo trẻ. Như vậy, trẻ sẽ không mất đi niềm vui thích với việc học và dần phát triển khả năng đánh vần.
Sau khi trẻ đã tự đánh vần một mình, bố mẹ có thể dạy trẻ những câu văn ngắn. Tiếp đó là đọc truyện kèm theo hình ảnh. Từ đó, giúp nâng cao khả năng liên tưởng và phát triển trí tưởng tượng của bé.
Một số lưu ý cho bố mẹ khi dạy bé đánh vần
Bố mẹ cần lưu ý một số điều sau đây trong quá trình hướng dẫn cách dạy bé đánh vần, bao gồm:
- Thời gian học tập
Mỗi ngày chỉ nên dành từ 5 – 10 phút để dạy bé đánh vần. Bên cạnh đó, mỗi khi bé ở gần bảng chữ cái, bố mẹ có thể tận dụng điều này để chỉ dạy bé những bài học mới. Như vậy, bé sẽ quen dần và không xao nhãng việc học.
- Môi trường học tập
Trẻ con rất hồn nhiên và ưa nịnh nhưng đôi lúc quậy phá khiến bạn mất kiên nhẫn. Chính vì vậy, bố mẹ cần kiên nhẫn với trẻ nhỏ. Tuyệt đối không dùng các biện pháp bạo lực, gây áp lực hoặc ép buộc trẻ.
- Học đánh vần qua trò chơi
Bố mẹ có thể chọn mua những bộ trò chơi với chữ hoặc bộ sách gồm chữ và hình ảnh rồi dạy bé đánh vần. Ngoài ra, hãy dạy cho bé cách đánh vần tên riêng của bé hoặc từng thành viên trong gia đình. Như vậy, bé sẽ dễ tiếp thu hơn.
Bài đồng giao vui giúp bé học cách đánh vần
Phương pháp này được rất nhiều bậc phụ huynh ưa thích. Những bài đồng dao có giai điệu vui nhộn giúp bé nhanh chóng ghi nhớ cách đánh vần. Dưới đây là một bài đồng dao đơn giản cho bé nhà mình:
Chữ A đứng trước
B bước ngang qua
La lả là la…
Bờ A ba bà
La lả là la…
Cờ A ca cá
Chữ Dê nấn ná
Bị xếp thứ tư
E đứng chần chừ
Bạn chờ tôi nhá
La lả là la…
Chuyển qua chữ Gờ
Đứng chờ chữ Hát
I con nhút nhát
Cùng hát la la…
Chữ I chữ Ka
Ca I ki cốc
La lả là la…
Xếp thứ 13
Là anh Lờ lớn
Đứng thứ 14
Đến Mờ ba chân
Chẳng phải phân vân
Tiếp sau Nờ thấp
La lả là la…
Bộ ba đứng đó
O Ô Ơ nhở
Cùng có bụng tròn
Cong cong hình bóng
La lả là la…
Nhìn ra chữ Pê
Chân dài lê thê
Chữ Pê nối tiếp
Chữ Quy quỳ gối
Chữ Rờ uốn cong
Dáng chạy vòng vòng
Là chữ Sờ nặng
La lả là la…
Chữ Tê, U, Vê
Tu U tu hú
Chào chú chào anh
Chân chạy nhanh nhanh
Chữ Xờ xa tít
Y dài út ít
Hạt mít cuối cùng
La lả là la…
Xem thêm:
- Bỏ túi cách sử dụng bình ủ sữa cho bé để giữ nhiệt tốt
- Cách sử dụng cháo tươi cho bé ngon miệng
- Cách sử dụng dầu oliu cho bé ăn dặm nhiều dưỡng chất nhất
Qua đó, việc hướng dẫn cách dạy bé đánh vần đòi hỏi sự kiên nhẫn và tình thương của bố mẹ. Bên cạnh đó, bố mẹ không nên nôn nóng và thúc giục trẻ nhỏ vì điều này sẽ gây phản tác dụng. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho bạn!
