Với tính năng đa dạng và ứng dụng rộng, vải sợi tổng hợp đã trở thành một lựa chọn phổ biến cho các sản phẩm từ quần áo đến nội thất và nhiều thứ khác. Vậy, vải sợi tổng hợp thuộc loại vải nào? Cùng vanhoadoisong tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Vải sợi tổng hợp là gì?
Vải sợi tổng hợp (Synthetic fiber) khác với các loại vải có nguồn gốc tự nhiên, được con người tạo ra từ các phân tử nhỏ tổng hợp polyme. Nguồn nguyên liệu sản xuất loại vải này là than đá, dầu mỏ hoặc hóa dầu.
Trên thị trường hiện nay, vải sợi tổng hợp được chia thành 5 loại chính. Mỗi loại sẽ có ưu và nhược điểm khác nhau, phù hợp với nhu cầu sử dụng của bạn, bao gồm: sợi PAC, sợi PA, sợi PU, sợi PVA và sợi PE.
![Vải sợi tổng hợp (Synthetic fiber) khác với các loại vải có nguồn gốc tự nhiên](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-1.webp)
Quy trình sản xuất vải sợi tổng hợp
Để sản xuất vải sợi tổng hợp thì bạn cần qua các bước sau:
- Bước 1: Khai thác nguồn nguyên liệu thô tự nhiên hay khoáng sản như dầu mỏ, khí đốt, than đá.
- Bước 2: Nguồn nguyên liệu chất lượng cao sẽ được dùng để sản xuất xăng, dầu. Sau đó, phần thừa còn lại được mang đi làm thành vải sợi tổng hợp.
- Bước 3: Bắt đầu sơ chế và lọc hợp chất qua hệ thống riêng biệt. Chuyển chúng sang thể lỏng bằng nhiệt luyện.
- Bước 4: Đưa các chất lỏng vừa tạo được đi chưng cất. Một hỗn hợp có tính dẻo được tạo ra.
- Bước 5: Để nhằm phân tách ra các dạng sợi khác nhau như PE, PA, PU,… Thì hỗn hợp sẽ trải qua quá trình polyme hóa hoặc trùng hợp.
- Bước 6: Đem đi làm khô các dạng vải sợi PU, PE,… Tiếp đến, cắt các dải đó ra thành từng hạt nhỏ giúp vải có được độ bền sử dụng.
- Bước 7: Đun nóng các sợi hạt nhỏ ở nhiệt độ cao từ 260 – 370 độ C để tạo nên hỗn hợp sợi chất hơi dẻo sệt. Nhằm giúp chúng có sự kết dính lại với nhau, phun các hạt nhỏ dưới chất hóa học riêng biệt.
- Bước 8: Cuối cùng, kéo dãn phần hỗn hợp ra thành dạng sợi. Sau đó, để cho ra đợi sợi vải nhân tạo, cuốn chúng vào ống và may dệt.
![Quy trình sản xuất vải sợi tổng hợp](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-2.webp)
Các loại vải sợi tổng hợp
Vải sợi PA
Nhận biết sợi vải PA
Đây là loại vải sợi tổng hợp từ than đá, không khí và nước. Bề mặt chất liệu bóng và nhẵn, các sợi được dệt đều vào nhau, đàn hồi tốt và dễ giặt.
Nếu bạn đốt trên lửa sẽ chảy nhựa, phần xơ lúc cháy có màu hổ phách, lúc nguội thì cứng lại và khó bị bóp vỡ. Với vật liệu Nylon, chúng khô nhanh, không bị biến dạng và nhăn theo.
![Bề mặt vải PVA bóng và nhẵn](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-3.webp)
Ưu điểm:
- Trọng lượng tương đối nhẹ, không bám bụi.
- Độ đàn hồi cao, độ bền tốt, ít bị nhăn nheo và nhàu nát.
- Sau khi giặt khô nhanh.
- Sợi vải chắc chắn, có khả năng chịu tải lớn.
- So với sợi tự nhiên thì giá thành rẻ hơn rất nhiều.
Khuyết điểm:
- Chất liệu nylon nên khả năng thấm hút mồ hôi không tốt.
- Sợi vải không thoát khí, khi mặc sẽ gây cảm giác nóng nực.
- Vải sợi dễ bị ố vàng.
- Vải dễ bị co lại ở nhiệt độ cao. Hạn chế là, ủi ở nhiệt độ từ 150 độ C. Đồng thời, chúng dễ dàng bắt lửa.
Ứng dụng:
- Nhờ có độ bền cao nên loại vải này thường được làm thành túi ngủ, dây đai an toàn của xe hơi (seat belt), tất,…
- Chính vì ưu điểm chất liệu của chúng nên sợi vải PA được dùng làm dù, dây thừng khi leo núi, lưới đánh cá,…
- Vải sợi tổng hợp PA còn được dùng để dệt lụa nilon, làm thành lớp áo lót trong của áo jacket, vải dệt kim, may áo lót hay dệt chỉ may.
![Vải PA thường được dùng trong dệt may](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-4.webp)
Cách bảo quản:
- Khi ủi, bạn nên dùng nhiệt độ từ 120 – 150 độ C.
- Lúc giặt sợi vải tổng hợp PA nên dùng bột giặt ít chất tẩy, tránh ánh sáng trực tiếp, phơi khô nơi bóng râm. Tuyệt đối không được giặt bằng nước nóng quá 40 độ C.
![Cách bảo quản vải](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-5.webp)
Vải sợi Polyester
Nhận biết sợi vải Polyester
Đây là loại vải được chế tạo từ than đá, dầu mỏ, không khí và nước. Polyester được làm từ hợp chất hóa học với tên gọi este. Chúng thường dùng để may váy vì dễ giặt và không bị nhăn.
Bề mặt Polyester có độ bóng cùng mùi khét của nhựa khi cháy. Sau khi cháy xong, chất vải bị đóng thành từng cục cứng, khó bóp vỡ và không có tro.
![Vải Polyester có thể giặt dễ dàng](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-6.webp)
Ưu điểm:
- Độ bền cao theo thời gian.
- Quần áo làm từ chất liệu sợi vải tổng hợp PE thì giữ nếp lâu và dễ dàng định hình.
- Trong điều kiện ẩm thấp không bị nấm mốc.
- Giá thành thấp hơn vải sợi tự nhiên.
- Dù giặt với máy thì vải cũng không bị nhăn đồng thời giữ nguyên hình dạng.
- Chống bám bụi, giảm được những vết bẩn tự nhiên.
- Thường được sử dụng trong mùa đông để giữ ấm cho cơ thể.
- Chịu nhiệt độ cao. Bạn có thể phơi quần áo ở nơi có nhiều ánh sáng, nhiệt độ cao mà không lo bị chảy xệ hay co. Đặc biệt, form quần áo sẽ không bị ảnh hưởng khi mặc.
Khuyết điểm:
- Khả năng thấm hút mồ hôi thấp.
- So với vải sợi tự nhiên thì chúng dễ bị bắt lửa.
- Không có lỗ thoát khí giữa các sợi vải nên khi mặc thường nóng nực.
Ứng dụng:
- Chất liệu này thường dùng để sản xuất quần áo cho cả nam và nữ. Giữ nếp lâu và độ bền cao giúp người mặc có nhiều lựa chọn phù hợp với nhu cầu bản thân.
- Sợi tổng hợp Polyester thường được làm chăn, áo khoác, gối, áo thun, áo sweater, túi,…
![Vải polyester có nhiều ứng dụng khác nhau](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-7.webp)
Cách bảo quản:
- Để sử dụng vải sợi PE hiệu quả và tăng tuổi thọ thì bạn nên sử dụng bột giặt loại thường (ít chất tẩy) khi giặt.
- Dùng nước dưới 40 độ C.
- Là, ủi ở nhiệt độ từ 150 – 170 độ C.
Vải sợi PU
Nhận biết sợi vải PU:
- Phần viền vải: Khi sờ vào sẽ có cảm giác mịn như bông và khá dẻo.
- Lỗ chân lông vải: Không nằm ở vị trí cố định nên để nhìn thấy bạn phải kiểm tra thật kỹ.
- Chất liệu da: Da giả so với da thật sẽ có cảm giác mượt cùng co giãn tốt hơn.
- Mùi hương: Mùi đặc thù tương tự chất hóa học.
Ưu điểm:
- Trọng lượng tương đối nhẹ, bề mặt sáng bóng và khá giống da thật.
- Vải PU thoáng khí.
- Có khả năng chống thấm nước và chống gió tốt, nước không thể thấm vào bên trong.
- Thông qua lớp da trên cùng, vải khả năng chống vết bẩn và độ bền màu tốt.
- Nhờ có phụ gia hóa học giúp cho vải PU chống nước, chống mài mòn, dễ làm sạch và chống cháy.
Khuyết điểm:
- Có mùi hơi khó chịu của hóa chất, lớp tráng bên ngoài thường mỏng hơn da thật.
- Đường vân trên da thường thô, thiếu tinh tế, tự nhiên.
- Sử dụng không thoải mái vì không có lỗ thoát khí như da thật.
![Vải PU có cảm giác mịn](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-8.webp)
Ứng dụng:
- Thường được sử dụng để chế tạo ra vải Lycra (chuyên được dùng để may áo khoác đồng phục cho doanh nghiệp, trường học, tổ chức,…)
- Vải PU dùng để sản xuất da giả. Rất nhiều quần áo được tạo nên từ sợi này như: giày, túi,…
- Sợi PU kết hợp cùng nhiều loại sợi khác nhau để chế tạo vải may trang phục ôm sát cơ thể.
Cách bảo quản:
- Làm sạch: Bạn dùng xà phòng và bàn chải mềm, làm ướt chà lên trên bề mặt vải. Để tránh gây ảnh hưởng xấu đến chất liệu, bạn nên pha loãng thuốc tẩy trước khi chà.
- Tránh bị bong, tróc: Thay vì tự giặt bạn nên mang đến tiệm có chuyên môn để giặt khô hoặc giặt hấp.
- Khử mùi: Dùng trà xanh, pha loãng giấm hoặc phơi quần áo ở bóng râm, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp.
![Cách bảo quản vải](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-9.webp)
Vải sợi PAC
Nhận biết sợi vải PAC: Bạn sẽ thấy vải hơi xù lông khi quan sát bằng mắt. Lúc cháy, sợi có màu đen, mùi khét, tàn tro hình tròn và dễ vỡ vụn.
Ưu điểm:
- Khả năng cách nhiệt của sợi vải PAC rất tốt.
- Bề mặt vải được làm từ chất liệu này khá mịn và mềm.
- Khi sử dụng, PAC có khả năng thấm hút mồ hôi tốt và dễ hút ẩm.
Nhược điểm:
- Độ bền sợi PAC không cao, dễ bung.
- Sử dụng trong một thời gian dài dễ bị xù lông, thiếu thẩm mỹ.
Ứng dụng:
- Vải sợi PAC bền đẹp, có khả năng giữ ấm tốt, tạo cảm giác thoải mái nên thường được dùng làm vải len để sản xuất các sản phẩm như áo khoác, áo len, chân váy,… Với các kiểu dáng và màu sắc đa dạng khác nhau.
![Vải PAC dễ dàng nhận biết bằng mắt](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-10.webp)
Cách bảo quản:
- Hạn chế giặt với chất tẩy mạnh mà chỉ nên dùng chất tẩy xà phòng nhẹ.
- Khi phơi, không nên để quần áo quá khô hoặc phơi quá lâu ngoài nắng. Tốt nhất là bạn phơi trang phục làm từ sợi tổng hợp PAC trong bóng râm để tránh ảnh hưởng chất lượng vải.
![Vải PAC thường dùng để làm len](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-11.webp)
Vải sợi PVA
Nhận biết sợi vải PVA:
- Bề mặt sợi vải có độ bóng cao.
- Khi đốt cháy sẽ ngửi thấy mùi nhựa.
Ưu điểm:
- Do bề mặt vải chắc chắn, độ co giãn thấp nên có khả năng chịu tải lớn. Tạo cảm giác an toàn cho người mặc.
- Có khả năng chống ánh nắng mặt trời, chống thấm nước hiệu quả.
- Không bị mài mòn trong môi trường muối, kiềm và axit.
Nhược điểm: Khi mặc sẽ có cảm giác nóng nực do khả năng thấm hút mồ hôi kém, không có lỗ thoát khí.
![Sợi PVA có độ bóng cao](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-13.webp)
Ứng dụng: Thường được sản xuất đồ bảo hộ lao động, dây chão, dây thừng hay lưới đánh cá.
Cách bảo quản: Tương tự các loại sợi vải tổng hợp khác. Bạn nên giặt với những loại bột giặt thường (ít chất tẩy rửa). Để tránh cho vải bị mục hoặc hư hỏng hãy phơi trong bóng râm.
![Cách bảo quản vải](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-14.webp)
So sánh vải sợi tự nhiên và vải sợi tổng hợp
Đặc điểm so sánh | Sợi tự nhiên | Sợi tổng hợp |
Nguồn gốc | Từ chất liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường, thường là từ: lông cừu, bông vải, kén tằm,… | Được làm từ các chất liệu có tiên lượng cellulose cao như: gỗ, các loại tre, dầu mỏ,… |
Độ dài | Độ dài không đều, dựa theo chất liệu tự nhiên | Trong quá trình sản xuất, chiều dài có thể được kiểm soát dễ dàng |
Hình dạng sợi | Có các dạng như: xơ sợi dài (Filament) hay xơ sợi ngắn (Staple) | Có thể chủ động sản xuất dạng xơ sợi dài liên tục. Bằng cách cắt ngắn hay kéo sợi không liên tục để chế tạo xơ ngắn. Tùy theo mục đích nhà sản xuất |
Kéo sợi | Không có thao tác kéo sợi | Có thao tác kéo sợi, để tạo ra sợi dài liên tục |
Hóa chất | Không bị tác động hóa học | Bắt buộc sử dụng nhiều hóa chất để hòa tan |
Tạp chất | Có hàm lượng tạp chất từ nguyên liệu tự nhiên. Tuy nhiên có thể loại bỏ bằng công đoạn nấu tẩy (scouring, bleaching) | Không chứa tạp chất nên không có công đoạn tiền xử lý (Pretreatment) |
Độ thoải mái | Cao | Thấp |
Cấu tạo sợi | Không thể thay đổi cấu tạo xơ sợi | Nhằm tạo ra những tính năng ưu việt, có thể biến đổi cấu tạo sợi |
Nếp gấp | Có sẵn cấu trúc nếp gấp (crimp) | Sau khi kéo sợi, cần có công đoạn tạo nếp gấp |
Màu sắc | Tự nhiên | Tùy chỉnh theo nhu cầu sử dụng |
Thân thiện môi trường | Nguồn gốc tự nhiên, có thể phân hủy theo thời gian | Gây hại đến môi trường. Đặc biệt, một số sợi khó phân hủy |
Giá thành | Cao hơn xơ sợi nhân tạo | Thấp hơn sợi tự nhiên |
Độ bền | Kém bền | Độ bền cao |
Nhu cầu sử dụng | Nhu cầu sử dụng trên thị trường ít hơn sợi nhân tạo | Xơ sợi nhân tạo đáp ứng được đa dạng nhu cầu người dùng nên sức tiêu thụ lớn |
Ứng dụng của vải sợi tổng hợp
Vải sợi tổng hợp có rất nhiều ứng dụng khác nhau trong cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là một số ví dụ:
- Trong ngành may mặc: Vải sợi tổng hợp được sử dụng để may áo lót, vải dệt kim, dệt bít tất hay chỉ may. Chúng mang lại tính đàn hồi, độ bền và thoáng khí, giúp cho việc may mặc trở nên thoải mái và lâu bền hơn.
- Trong ngành sản xuất: Vải sợi tổng hợp được sử dụng để sản xuất áo thun đồng phục, túi ngủ và chăn gối. Nhờ tính năng nhẹ, mềm mại và dễ chăm sóc, chúng tạo ra các sản phẩm tiện dụng và thoải mái trong các hoạt động hàng ngày.
- Trong ngành công nghiệp và xây dựng: Vải sợi tổng hợp được sử dụng trong việc may đồng phục lao động, làm xe dây thừng, và làm lưới bắt cá. Với độ bền cao, khả năng chịu lực và chống mài mòn, chúng đáp ứng các yêu cầu khắt khe trong các ngành công nghiệp và xây dựng.
![Ứng dụng của vải sợi tổng hợp](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-15.webp)
Cách bảo quản, vệ sinh sản phẩm làm từ vải sợi tổng hợp
Vì vải nylon không giữ nhiệt tốt nên bạn cần chú ý đến nhiệt độ khi ủi đồ để tránh vải bị co lại hoặc mềm hơn. Khi sấy khô, tránh ánh nắng trực tiếp. Vải sẽ bền hơn khi phơi trong bóng râm.
Ngoài ra, bạn chỉ nên sử dụng nước ở nhiệt độ phòng khi giặt đồ vì nó có thể chịu được nhiệt độ lên tới 150–170 độ C. Ngoài ra, để ngăn ngừa nấm mốc phát triển, vải cần được phơi nắng và bảo quản trong môi trường khô ráo.
![Cách bảo quản, vệ sinh sản phẩm làm từ vải sợi tổng hợp](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-16.webp)
Lưu ý khi bảo quản vải sợi tổng hợp
- Hạn chế tiếp xúc với nhiệt độ cao: Sợi tổng hợp được tạo ra từ quá trình nhiệt luyện. Nên bề mặt vải dễ bị hư hỏng, nóng cháy khi ở nhiệt độ cao.
- Nhiệt độ nước giặt: Vải sợi tổng hợp dễ dàng làm sạch. Bạn có thể sử dụng nước lạnh hoặc nóng tùy ý nhưng không vượt quá 40 độ C.
- Không sử dụng bàn là: Tuyệt đối không dùng bàn ủi với vải Acrylic. Đối với các loại vải khác thì phải chỉnh nhiệt độ không quá 150 độ C.
- Không dùng nước tẩy: Để tránh vải bị hư và phai màu, bạn không nên dùng nước giặt có nồng độ tẩy cao.
![Lưu ý khi bảo quản vải sợi tổng hợp](https://vanhoadoisong.vn/wp-content/uploads/2022/12/vai-soi-tong-hop-la-gi-17.webp)
Xem thêm:
Thông qua bài viết trên, vanhoadoisong đã giải đáp câu hỏi vải sợi tổng hợp thuộc loại vải nào cũng như ưu, nhược điểm, công dụng của chúng. Từ những ưu điểm vượt trội như độ bền, tính đồng đều, khả năng chống nhăn và kháng nước, vải sợi tổng hợp đã mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng và các nhà sản xuất.